محتوای این مطلب
شاید شما هم فردی که مبتلا به آلزایمر است را در آشنایان خود دیده باشید و با عکس‌العمل آن رو به رو شده باشید. این بیماری از شایع‌ترین علت‌های رخداد زوال عقل و فراموشی است. ابتلا به این بیماری باعث تخریب و از بین رفتن سلول‌های خاکستری مغز می‌گردد. در ادامه مقاله به معرفی بیماری آلزایمر و علل ابتلا و درمان آن می‌پردازیم.
آلزایمر چیست؟
آلزایمر که با اصطلاح فراموشی شناخته میشود، نوعی از بیماری‌های پیشرونده مغزی است. در این بیماری سلول‌های عصبی مغز می‌میرند و به مرور زمان بافت مغز کوچک میشود که ابتلا به آن باعث زوال عقل می‌گردد. به این صورت که فرد مبتلا به این بیماری دچار فراموشی شده که با گذشت زمان، این فراموشی‌ها پیشرفت می‌کند.
بیماری فراموشی در سنین بالا بیشتر رخ می‌دهد. در شروع این بیماری ممکن است بدون نشانه باشد ولی با افزایش علائم ابتلا به این بیماری قابل تشخیص است. سرعت ابتلا به آلزایمر برای افراد یکسان نیست. حتی گاهی در یک فرد طی مدت 3 سال علائم این بیماری شدید شده در برخی دیگر تا 15 سال به طول می‌انجامد.
به طور کلی بیشتر این افراد تا 10 سال بعد از ابتلا به این بیماری زنده می‌مانند. توصیه میشود، در صورت بروز علائم ابتلا به بیماری آلزایمر به بهترین متخصص مغز و اعصاب مراجعه شود، تا هر چه سریع‌تر روند درمان شروع شود و از سرعت پیشرفت این بیماری کاسته شود.
آلزایمر زودرس چیست؟
آلزایمر همان بیماری زوال عقل است که عموماً در برخی افراد بالای 65 سال رخ می‌دهد. زمانی که علائم بیماری آلزایمر در سنین کمتر از 40 سال بروز کند یعنی فرد دچار آلزایمر زودرس شده است. روش تشخیص ابتلا به آلزایمر زودرس در افراد بسیار دشوار است زیرا گاهی تصور میشود این فراموشی‌ها به دلیل مشکلات و دغدغه‌های روزمره است. امروزه با پیشرفت علم با انجام برخی روشهای تشخیصی و آزمایشات و یا دستگاه rTMS، ابتلا به آلزایمر زودرس برای پزشک متخصص مغز و اعصاب قابل تشخیص است و حتی میتوان در مواردی از پیدایش آن پیشگیری کرد.
روش تشخیص آلزایمر زودرس
ابتلا به آلزایمر زودرس با علائمی مانند از دست دادن حافظه، عدم تمرکز، عدم انجام وظایف محوله، عدم تمرکز در زمان و مکان همراه است. تمامی این موارد در زمان تشخیص مورد بررسی برای فرد قرار می‌گیرند. در صورتی که فردی دارای این نشانه‌ها باشد برای تشخیص ابتلا به آلزایمر زودرس باید به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کند. دکتر امجدی بعد از تشخیص این بیماری برای افراد، با استفاده از دستگاه پیشرفته و کارآمد rtms به درمان می‌پردازد.
شما می‌توانید با انجام برخی ازمایشات، احتمال ابتلا به آلزایمر زودرس را برای خود تشخیص دهید. از جمله آزمایشات و سایر موارد برای تشخیص آلزایمر عبارتند از:
- آزمایش خون
- تست اعصاب
- تست‌های تشخیصی
- معاینه بالینی و اولیه
- تست ام‌آر‌آی و سی‌تی اسکن مغزی
- سوال از افراد خانواده در مورد تغییر رفتار
- پرسش از بیمار درباره ابتلا به آلزایمر در خانواده
- پرسش در مورد بیماری و یا مصرف دارویی خاص که ممکن است بر روی حافظه و تمرکز و اعصاب فرد تاثیرگذار باشد
آیا آلزایمر زوال عقل است؟
زوال عقل یک اصطلاح کلی در مورد ضعف عملکرد مغز و حافظه که بر روی فعالیت روزانه و قدرت تصمیم‌گیری تاثیر می‌گذارد استفاده میشود. بیش ده مدل زوال عقل وجود دارد و آلزایمر یک نوع زوال عقل است که با گذشت زمان با پیشروی بیماری بر قدرت تمرکز و تکلم و حافظه فرد تاثیر می‌گذارد. به دلیل شباهت زیاد علائم زوال عقل و آلزایمر تشخیص آن دو از هم بسیار دشوار است، برای تشخیص نیاز است تا به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
دلایل ابتلا به آلزایمر زودرس چیست؟
دلیل ابتلا به بیماری آلزایمر به طور دقیق برای محققین شناخته نیست اما مواردی هستند که به صورت کلی ممکن است بر پیدایش آن موثر باشند که عبارتند از:
- با توجه به مشغله‌های زندگی روزمره، افزایش اضطراب و استرس در محیطهای کاری به صورت مداوم باعث افزایش سطح پروتئین آمیلوئید در مغز خواهند شد. این تغییر در پروتئین آمیلوئید باعث ایجاد اختلال و فراموشی کوتاه مدت و مداوم در فرد میشود.
- اختلال در خواب و همچنین عدم خواب کافی و منظم طی شبانه روز احتمال ابتلا به آلزایمر را افزایش می‌دهد، زیرا عدم خواب کافی و اختلال خواب باعث اختلال در عملکرد مغز شده و در نتیجه مغز توانایی ثبت خاطرات را در دراز مدت از دست می‌دهد.
- مصرف بیش از حد سیگار و الکل در فراموشی و از دست دادن حافظه نقش زیادی دارد. به این دلیل که مصرف سیگار در اکسیژن‌رسانی و خون‌رسانی در بدن اختلال ایجاد می‌کند، اختلال در گردش خون بر روی عروق مغزی تاثیر گذاشته و باعث میشود ابتلا به آلزایمر در برخی افراد به وجود بیاید.
- احتمال ابتلا به آلزایمر در افرادی که در خانواده سابقه بیماری آلزایمر دارند بیشتر از افراد دیگر است. تحقیقات نشان می‌دهد برخی جهش‌های ژنتیک در افراد احتمال ابتلا به آلزایمر را بیشتر می‌کند.
- داشتن سبک زندگی نامناسب و عدم فعالیت و ورزش روزانه گاهی احتمال ابتلا به آلزایمر را افزایش می‌دهد. فعالیت و ورزش روزانه باعث بهبود عملکرد فرد و تمرکز در کارهای روزانه میشود.
- افرادی که به بیماری افسردگی مبتلا هستند نیز بیشتر در معرض خطر ابتلا به آلزایمر قرار دارند.
علائم ابتلا به بیماری آلزایمر
یکی از مهم‌ترین علائم که متوجه می‌شویم فرد به این بیماری مبتلا شده، فراموشی است که این مورد به صورت تکرار سوالاتی که قبلاً به آنها جواب داده‌اید، نمایان میشود و همچنین ممکن است یک سری خاطرات مهم را فراموش کند. این افراد ممکن است در بیان کلمات به علت فراموشی دچار اختلال شوند و همچنین قدرت تفکر را از دست می‌دهند. فرد مبتلا در تشخیص مکان و زمان هم دچار مشکل می‌گردد. در صورت پیشروی بیماری این افراد جای قرار گرفتن وسایل و حتی اسم افراد خانواده و همچنین نسبت آنها را فراموش می‌کنند.
برخی از علائم ابتلا به آلزایمر زودرس به شرح زیر است:
- ایجاد حالات و احساسات کودکانه در فرد
- اختلال در بیان کلمات و مشکل محاوره
- اختلال در بینایی و تشخیص فاصله
- از دست دادن حافظه کوتاه مدت و عدم تمرکز
مراحل پیشرفت آلزایمر چیست؟
بیماری آلزایمر با توجه به اینکه نوعی بیماری پیش رونده است، توسط متخصصان به چند مرحله تقسیم میشود که شامل مراحل زیر است:
مرحله اول: این مرحله از بیماری که کاملاً بدون علامت است و فقط با انجام اسکن مغزی و بررسی عملکرد مغز قابل تشخیص است.
مرحله دوم: در این مرحله از بیماری ممکن است علائم خفیفی مانند فراموش کردن کلمه و یا فراموش کردن جای اجسام را داشته باشد که ممکن است تشخیص بیماری برای پزشک بدون آزمایشات تخصصی غیر ممکن باشد.
مرحله سوم: در این مرحله از بیماری علائم شدیدتر میشود و احتمال اینکه فرد کارهای تکراری انجام دهد، وجود دارد. خواندن و مطالعه یک موضوع تکراری، پرسیدن سوالات مشابه و عدم به خاطر سپردن اسامی افراد که نشان دهنده این مرحله از بیماری است.
مرحله چهارم بیماری: این مرحله از بیماری، فرد قدرت تفکر و استدلال را از دست می‌دهد و عوارض شدیدتری را از خود نشان می‌دهد، مانند:
- فراموشی تاریخ و زمان
- در نوشتن اعداد و یادآوری تاریخ دچار سردرگمی میشود
- نکات ریزی در مورد خود را فراموش می‌کند، مانند فراموشی لباس‌ها و وسایل شخصی خود
مرحله پنج: در این مرحله زوال عقل نسبتاً شدید شده و فرد بیمار مکان و یا آدرس و شماره تلفن خود را فراموش می‌کند.
مرحله ششم: در این مرحله زوال شدید عقل به وجود می‌آید، فرد بیمار کاملاً افراد را از یاد می‌برد و حتی شاید نتواند چهره را شناسایی کند یا او را با فرد دیگر اشتباه می‌گیرد. همچنین بیمار قادر به شناخت افراد نزدیک خود مانند فرزندان و همسر خود نیست.
مرحله هفتم: در این مرحله که بیماری به شدیدترین حالت ممکن خود می‌رسد، بیمار توانایی کارهای روزمره خود را مانند تکلم، بلع غذا و حتی نشستن را از دست می‌دهد. در این مرحله بیمار بیشترین نیاز را به دیگران دارد. در این حد که بیمار توانایی تشخیص نیاز به غذا و آب را از دست می‌دهد و حتی کنترل دفع و ادرار را از دست می‌دهد.
روش تشخیص آلزایمر
متخصص مغز و اعصاب یا نورولوژیست با توجه به گفتار مراجعه کننده و تست وضعیت روانی و همچنین یک سری آزمایش غربالگری، توانایی‌های بدنی، زبانی، گفتاری، حافظه بلند مدت و کوتاه مدت را بررسی کند که انجام این تست‌ها برای تشخیص ابتلای فرد به بیماری کمک می‌کند. شایان ذکر است که این علائم ذکر شده، ممکن است به علت ابتلا به عارضه دیگری مانند سکته مغزی رخ داده باشد، به همین دلیل انجام آزمایش‌های تکمیلی مانند اسکن مغز، کمک زیادی برای تشخیص بیماری به پزشک متخصص می‌کند.
مشکلات افراد مبتلا به آلزایمر چیست؟
این بیماری باعث فراموشی و عدم تمرکز حواس میشود. به عنوان مثال فرد مبتلا قادر به انجام کارهایی مانند آشپزی و انجام کارهای حسابداری نیست، زیرا این کارها شامل فرایند مشخصی است که عدم تمرکز مانع از انجام آنها خواهد شد. حتی انجام کارهای ساده مثل رانندگی برای این افراد بسیار خطرناک است و بهتر است این افراد از انجام این کار بپرهیزند.
آیا ابتلا به آلزایمر باعث مرگ میشود؟
افراد مبتلا به آلزایمر عموماً در برقراری ارتباط و حرکت دچار اختلال شده و برای یاد آوری و فعالیت روزانه نیاز به کمک دارند. علاوه بر آسیب‌هایی که به دلیل عدم توانایی در انجام فعالیت‌های معمولی ممکن است باعث مرگ بیمار شود، عموماً مرگ این دسته بیماران به دلیل ایست قلبی و مشکلات تنفسی و عفونت است. در صورت برطرف شدن عفونت امکان برگشت بیماری بسیار زیاد است و یک بیماری ثانویه برای فرد مبتلا به آلزایمر باعث مرگ میشود.
آیا میتوان از ابتلا به آلزایمر پیشگیری کرد؟
روش یا آزمایش مخصوصی برای تشخیص سریع وجود ندارد و اغلب افراد با مشاهده علائم متوجه این بیماری می‌شوند. تغییرات در برخی از عادت‌های سبک زندگی می‌تواند به میزان زیادی از ابتلا به بیماری فراموشی جلوگیری کند. برخی از آنها عبارت‌اند از:
- ترک سیگار و مواد مخدر
- عدم استفاده از مشروبات الکلی
- انجام فعالیت روزانه و داشتن تحرک
- استفاده از آنتی‌اکسیدان‌ها در رژیم غذایی
- رژیم غذایی صحیح (استفاده از رژیم غذایی گیاهی)
- انجام فعالیت‌های مناسب تقویت حافظه مانند مطالعه کردن و حل جدول
روش های درمان آلزایمر
تقریباً تمامی افراد از ابتلا به این بیماری هراس دارند و به دنبال روشهای قطعی درمان هستند. داروها و درمان‌های تجویز شده توسط پزشک متخصص برای کاهش علائم و کمک به داشتن یک زندگی کم دغدغه برای بیمار است.
درمان دارویی آلزایمر
این روش درمانی برای کاهش علائم و کاهش سرعت پیشرفت روند بیماری حتی در کنار سایر روشهای درمانی نیز انجام می‌گیرد. این داروها هر یک دارای عوارض بسیار بالایی برای بدن هستند، از جمله آریتمی قلبی، کم اشتهایی و بدخوابی.
یکی از اهداف این داروها تقویت شبکه ارتباطی مغز است. علائمی نظیر افسردگی و اضطراب، حتی در شروع روند آلزایمر نیز نمایان است و ممکن است داروها نیز موجب افزایش یا کاهش این علائم شوند.
درمان با دستگاه rtms
یکی از پیشرفته‌ترین روش درمانی برای بهبود و کاهش سرعت پیشرفت آلزایمر، استفاده از دستگاه آرتی‌ام‌اس است، که دکتر هیوا امجدی متخصص مغز و اعصاب در تهران از آن استفاده می‌کند. این دستگاه با ارسال امواج به مغز و شوک‌های بی‌عارضه به درمان آلزایمر کمک شایانی دارد.
سایر راه های درمان بیماری فراموشی
- استراحت کامل روزانه
- تمرین تمرکز و تقویت ذهن
- استفاده از اسیدهای چرب امگا3
برای درمان آلزایمر چه کار کنیم؟
برای درمان آلزایمر در تهران می‌توانید با کلینیک تخصصی دکتر هیوا امجدی متخصص مغز و اعصاب به شماره 09057100172 تماس بگیرید یا در واتس‌اپ پیام دهید.
بدون دیدگاه