بیماری فاسیکولیشن Fasciculation با اصطلاحات فاسیکولاسیون یا ماهیچه لرزه نیز شناخته می‌شود. پرش‌های عضلانی غیر ارادی، اختلال زیادی در زندگی و فعالیت‌های روزمره فرد ایجاد می‌کند، همچنین به مرور زمان که شدت یابد، فرد دچار کاهش اعتماد به نفس خواهد شد. انقباض خود به خودی اندام‌های حرکتی مانند پلک با مراجعه به متخصص مغز و اعصاب درمان می‌شود که در این مقاله به جزئیات آن پرداخته‌ایم.
تعریف پرش عضلانی یا فاسیکولیشن
به پرش ناگهانی ماهیچه‌ها به صورت موزون و خفیف که به علت اختلال پیام عصبی از نورون‌های حرکتی ایجاد می‌شود، فاسیکولاسیون یا فاسیکولیشن می‌گویند. این اتفاق ممکن است بر اثر برخی اختلالات در سیستم عصبی و یا قرار گرفتن بدن در حالت نادرست و یا در اثر دیگر بیماریهای خاص رخ دهد. در صورتی که این انقباضات و پرش‌های عضلانی بلند مدت نباشد و خود به خود برطرف شود، نیاز به درمان ندارد (البته بهتر است توسط متخصص مغز و اعصاب مورد بررسی قرار گیرد) و در صورتی که این پرش‌ها ادامه‌دار باشند، جهت بررسی و به کارگیری اقدامات لازم باید به بهترین متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید زیرا این بیماری به سرعت شدت می‌یابد.
علل شایع بیماری پرش عضلانی
همان طور که در ابتدای این مقاله بیان شد، این امر به دلیل اختلال در ارسال پیام توسط نورون‌های حرکتی ایجاد می‌شود و عوامل مختلف دیگری در به وجود آمدن این عارضه تاثیرگذار است که برخی از آنها به شرح زیر است:
تغذیه
مواد معدنی بدن مانند کلسیم، پتاسیم و منیزیم در حرکت و کنترل عضلانی تاثیر زیادی داشته و تغذیه نامناسب و کمبود این مواد در بدن به مرور باعث بروز پرش عضلانی به خصوص پرش پلک می‌شود.
کم آبی
مقدار زیادی از مایعات بدن از طریق ادرار و مقداری دیگر از طریق تعریق از بدن خارج می‌شود. در صورتی که این آب خارج شده از بدن جبران نشود، سیستم گردش خون کندتر عمل کرده و این امر باعث ضعف در عضلات برای انقباض و انبساط می‌شود. کلسیم، پتاسیم و دیگر الکترولیت‌هایی که در کنترل ماهیچه‌ها تاثیر دارند، از طریق عرق کردن از بدن خارج میشوند و ضعف عضلانی را ایجاد می‌کنند. یکی از شایع‌ترین علائم کم آبی بدن که در ماهیچه‌ها بروز می‌کند، پرش چشم در یک سمت است. این پرش چشم، بیانگر کم آبی بدن شناخته نمی‌شود. در صورت تکرار این پرش‌ها باید برای بررسی دقیق علت این انقباض عضلانی به بهترین پزشک مراجعه نمایید.
ورزش های غیر معمول
پرش عضلانی در افرادی که به طور مداوم ورزش‌های سنگین انجام می‌دهند، شایع است. در این زمان به علت تعریق زیاد، مقدار زیادی از الکترولیت‌های بدن مانند کلسیم و منیزیم که وظیفه کنترل ماهیچه‌ها را دارند، از بدن خارج شده و این امر فاسیکولاسیون را به وجود می‌آورد. ورزش سنگین باعث ترشح اسید لاکتیک بدن می‌شود تا تبدیل قند به انرژی صورت گیرد که در نهایت این بیماری را ایجاد می‌کند.
کافئین
یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در پیدایش پرش عضلانی اندام‌های مختلف، مصرف بیش از اندازه کافئین است. ناگفته نماند که این ماده، کم آبی شدیدی را در بدن ایجاد می‌کند.
کم خوابی
کم خوابی باعث عدم رفع خستگی بدن می‌شود زیرا بدن به اندازه کافی استراحت نکرده تا عضلات بتوانند خود را باز‌سازی کنند، همچنین در اثر کم خوابی، ارسال پیام الکتریکی مغز دچار اختلال می‌شود.
استرس
در زمانی که فرد دچار استرس شدید می‌شود، سیستم ایمنی بدن خود را برای رویارویی با خطر آماده می‌کند و ممکن است سیستم انتقال عصبی که فرمان کنترل ماهیچه‌ها را می‌دهند، دچار اختلال شوند.
داروها
مصرف برخی داروها از جمله داروهای ضد افسردگی و داروهای فشار خون باعث پیدایش پرش عصبی در بعضی افراد میشوند. در صورت بروز چنین عوارضی در زمان مصرف دارو، خیلی سریع پزشک خود را مطلع سازید، شاید ترجیح دهد که مصرف دارو را قطع و یا دوز آن را تغییر دهد.
مصرف سیگار
وجود نیکوتین در سیگار و مواد دخانیاتی نوعی محرک محسوب شده که انقباضات غیر ارادی عضلات را به وجود می‌آورد.
چه بیماری هایی سبب پرش عضلانی میشوند؟
برخی بیماری‌ها باعث به وجود آمدن پرش عضلانی می‌گردند که عبارتند از:
بیماری نورون حرکتی
به مجموعه بیماری‌هایی که بر روی طناب نخاعی تاثیر می‌گذارند، بیماریهای نورون حرکتی می‌گویند، زیرا این بیماری فرآیند ارسال پیام عصبی از مغز برای ماهیچه‌های حرکتی را مختل و یا دچار آسیب می‌کند.
دیستونی
این بیماری نوعی اختلال حرکتی است که باعث انقباض غیر ارادی عضلات به صورت دردناک می‌شود.
سندرم پرش عضلانی خوش خیم
این بیماری نوعی اختلال عصبی است که باعث پرش عضلات در نقاط مختلف بدن مانند چشم و دست می‌شود.
لوپوس
این بیماری در دسته بیماریهای خود ایمنی قرار دارد که باعث پیدایش علائمی در بدن مانند پرش عضلانی می‌شود.
اسکلروزیس آمیوتروفیک
نوعی بیماری نورولوژیکی نادر است که به سیستم عصبی بدن آسیب می‌زند و اختلالاتی نظیر فاسیکولاسیون را به وجود می‌آورد.
سندرم آیزاک
بروز این بیماری بسیار نادر، موجب فاسیکولاسیون و گرفتگی ماهیچه‌ای می‌شود.
دیستروفی عضلانی
دیستروفی عضلانی با گذشت زمان باعث تضعیف ماهیچه‌های بدن می‌شود.
بیماری MS
بیماری MS که بر روی مغز و سیستم انتقال عصبی تاثیر می‌گذارد، از دیگر مواردی است که باعث بروز بیماری پرش عضلات خواهد شد.
گیر افتادگی عصب
این مشکل زمانی رخ می‌دهد که بافت نرم بر روی عصب فشار وارد کرده و در ارسال پیام عصبی به ماهیچه‌ها اختلال ایجاد کند.
درمان فاسیکولیشن
برخی از روش‌های درمان این بیماری عبارتند از:
- استفاده از رژیم غذایی مناسب که حاوی کلسیم و منیزیم و … باشد تا حدودی برای درمان این بیماری کمک کننده است. مصرف این الکترولیت‌ها مانع از پرش عضلانی می‌گردد.
- برای بهبود وضعیت بدن و جلوگیری از کم آبی مقدار زیادی آب مصرف کنید، به خصوص در زمان فعالیت‌ها یا ورزش‌های بسیار سنگین که تعریق طی آنها زیاد است.
- کاهش مصرف کافئین در جهت بهبود بیماری بسیار تاثیرگذار است.
- میزان خواب کافی برای هر فرد در طول روز 8 ساعت است.
- یکی از بهترین راه‌ها برای درمان و کنترل پرش عضلانی، استفاده از تکنیک‌های فیزیوتراپی است که پزشک با استفاده از دستگاه، روش‌های درمانی و شوک‌های الکتریکی در کنار این تکنیک، برای بهبود فاسیکولیشن اقدام می‌کند.
درمان فاسیکولیشن با دستگاه آر تی ام اس
شاید تاکنون در رابطه با دستگاه پیشرفته آر تی ام اس مواردی را شنیده باشید اما به درستی اطلاع نداشته باشید که چه کاربردی دارد. این دستگاه کارایی فراوانی برای درمان بسیاری از بیماریهای مرتبط با مغز دارد. پزشک با استفاده از دستگاه rTMS فعالیت الکتریکی مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهد و با ایجاد و انتقال پالس‌های مغناطیسی برخی نواحی قشری مغز را تحریک می‌کند. با تحریک فعالیت‌های نورون‌های عصبی به مرور در تعداد جلسات مورد نیاز، بیماری فاسیکولیشن یا همان پرش لرزه‌های غیر ارادی بهبود می‌یابد و فرد می‌تواند همانند یک شخص سالم و عادی به زندگی خود ادامه دهد و با اعتماد به نفس مناسب در جامعه حاضر شود.
بدون دیدگاه