نوروپاتی حسی محیطی زمانی رخ می‌دهد که اعصاب حسی بدن دچار آسیب شود یا کارایی این اعصاب مختل شود. عوامل زیادی در به وجود آمدن نوروپاتی محیطی دخیل هستند که در ادامه برخی از این عوامل را بیان می‌کنیم. عصب‌های محیطی در واقع احساس درد و دما را کنترل می‌کنند.
نوروپاتی محیطی چیست؟
نوعی اختلال عصبی است که عصب‌های محیطی که شامل اعصاب درد، اعصاب حسی، عصب لامسه و اعصاب کنترل کننده عضلات را از کار می‌اندازد. در نوروپاتی محیطی به علت وجود آمدن عارضه، ارتباط بین سیستم عصبی و اعصاب محیطی در بدن قطع می‌شود. در زمان اولیه رخداد این بیماری، علائم معمولأ در انگشتان دست و پا آغاز و در صورت شدت گرفتن این بیماری، به دیگر اندام‌های حرکتی گسترش پیدا می‌کند که علائمی مانند سوزن سوزن شدن انگشتان و احساس درد ماهیچه‌ای و انقباض عضلات از علائم نوروپاتی محیطی است.
در برخی افراد دلیلی برای رخداد نوروپاتی محیطی وجود ندارد که این گونه نوروپاتی در علم پزشکی، نوروپاتی محیطی ایدیوپاتیک نامیده می‌شود.
علت به وجود آمدن نوروپاتی محیطی چیست؟
دلایل مختلفی در به وجود آمدن نوروپاتی محیطی در افراد وجود دارد. این بیماری گاهی به دلیل عوارض درمان برخی دیگر از بیماری‌ها رخ می‌دهد. ناگفته نماند که افراد بیشتر به دلیل ابتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت و … به نوروپاتی محیطی دچار می‌شوند.
دیابت
بیماری دیابت یا قند خون در صورت ادامه‌دار بودن و تشدید این بیماری باعث آسیب به سیستم اعصاب می‌شود.
بیماری کلیوی
نارسایی‌های کلیوی، عملکرد کلیه‌ها را مختل کرده که این امر سبب آزاد شدن مواد سمی در خون و آسیب به عصب شده که در نهایت منجر به نوروپاتی محیطی می‌شود.
کمبود ویتامین
تغذیه نامناسب و عدم دریافت برخی از ویتامین‌ها مانند ویتامین B12 باعث به وجود آمدن این بیماری می‌شود.
مصرف مشروبات الکلی
مصرف این مواد باعث نارسایی کلیوی و در نتیجه نوروپاتی محیطی می‌گردد.
تماس با مواد سمی و آلوده
در درمان سرطان از داروهای شیمیایی استفاده می‌شود و از عوارض آن ابتلا به نوروپاتی محیطی است، همچنین در تماس با مواد سمی مثل آرسنیک، خطر ابتلا به نوروپاتی محیطی را افزایش می‌دهد.
بیماری های عفونی و التهابی
بیماری‌هایی مانند HIV و سندروم گیلن باره که روی سیستم عصبی اثر زیادی دارند، در ابتلا به نوروپاتی محیطی نیز تأثیر زیادی دارند.
سرطان
در صورتی که فرد دچار سرطان باشد، ممکن است به نوروپاتی محیطی مبتلا شود.
آسیب ها
برخی جراحات و آسیب‌ها مانند شکستگی استخوان دست و پا می‌تواند به عصب محیطی آسیب شدید وارد کند که موجب اختلال عصب آسیب دیده با سیستم عصبی می‌شود و در نهایت این بیماری در فرد ایجاد می‌شود.
بیماری بافت همبند
بیماری‌هایی مانند سندروم شوگرن، لوپوس اریتماتوز سیستمیک و آرتریت روماتوئید می‌تواند نوروپاتی محیطی در فرد ایجاد کند.
بیماری های موروثی
ابتلا به نوروپاتی محیطی ممکن است از والدین به فرزندان به ارث برده شود.
علائم نوروپاتی محیطی چیست؟
این علائم در فرد مبتلا به این بیماری، با توجه که کدام عصب فرد آسیب دیده باشد، متفاوت است. در ادامه به برخی از علائم مهم اشاره خواهیم داشت.
علائم نوروپاتی در عصب حسی
نوروپاتی حسی زمانی ایجاد می‌شود که اعصاب حسی در فرد آسیب دیده باشد.
- از بین رفتن درد در ناحیه آسیب دیده
- توانایی سنجش دما را از دست می‌دهد.
- سوزن سوزن شدن و احساس بی‌حسی در ناحیه آسیب دیده
- سوزش و احساس درد در ناحیه آسیب دیده به خصوص در موقع خواب
- زمانی که نوروپاتی در مفاصل حرکتی باشد، هماهنگی بدن از دست می‌رود.
علائم نوروپاتی حرکتی
این مورد زمانی که فرد در اعصاب حرکتی دچار آسیب شده باشد، رخ می‌دهد.
- ضعف عضلانی: در این حالت، فرد توانایی انجام کارهای عادی مانند بلند کردن اشیا و … را ندارد. در بعضی افراد این ضعف باعث مشکلات تنفسی می‌شود.
- تحلیل ماهیچه: به تدریج توانایی حرکتی بدن از بین می‌رود.
- گرفتگی و کرامپ عضلات
- فلج بدن: در این حالت فرد هیچ کنترلی روی بدن خود حتی در یک سمت یا هر دو سمت ندارد. بی‌حرکتی شدیدی در فرد ایجاد می‌شود.
علائم نوروپاتی خودمختار
زمانی که آسیب در اعصاب خود مختار رخ دهد، علائم زیر ایجاد می‌شود:
- ناتوانی جنسی
- کاهش تعریق بدن
- ناتوانی در تحمل گرما
- ایجاد یبوست، اسهال و نفخ
- سرگیجه، بی‌حالی و غش کردن به دلیل کاهش فشار خون
- عدم توانایی در کنترل ادرار که دچار بی‌اختیاری ادرار می‌شوند.
تشخیص نوروپاتی محیطی چگونه است؟
به علت وجود علائم زیاد این بیماری و تشابه آن با دیگر عارضه‌ها، تشخیص نوروپاتی و نوع آن بسیار سخت است ولی در صورت مشکوک بودن پزشک به نوروپاتی، عواملی که در ادامه بیان می‌کنیم، مورد ارزیابی قرار می‌گیرد:
- الکترومیوگرافی
- تست هدایت عصبی
- بیوپسی عصبی و پوست
- بررسی حال عمومی بیمار
- بررسی سابقه خانوادگی در ابتلا به نوروپاتی
- شیمی درمانی و ارتباط با سموم (توکسین‌ها)
- مصرف مشروبات الکلی و میزان مصرف آنها
- سابقه مصرف داروهایی که احتمال نوروپاتی را بالا می‌برد.
- بررسی علائم ظاهری نوروپاتی (سوزن سوزن شدن، ضعف عضله و…)
- معاینه بدنی که به بررسی سیستم عصبی می‌پردازد و همچنین ضعف و تحلیل ماهیچه‌ها را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
- آزمایش خون و سیتی اسکن: بهترین متخصص مغز و اعصاب با استفاده از آزمایش خون به دنبال دلیل ابتلا به نوروپاتی می‌گردد، همچنین اسکن بدن می‌تواند اختلالات عصبی را برای پزشک مشخص کند. توصیه می‌شود در صورت داشتن علائم نوروپاتی برای بررسی دقیق این بیماری و درمان سریع به بهترین پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
روش درمان نوروپاتی محیطی
برای اینکه پزشک بهترین روش درمانی را پیش بگیرد، ابتدا باید علت بروز این بیماری مشخص شود.
در صورتی که علت نوروپاتی به وجود آمده کمبود ویتامین باشد، باید رژیم غذایی و ویتامین نیز در روند درمان گنجانده شود. بیمار اگر مشروبات الکلی مصرف می‌کند باید ترک کند، همچنین اگر نارسایی کلیه داشته باشد باید حتما آن را درمان کند.
میکروواس تراپی (MICRO-VAS Therapy)
این نوع درمان با استفاده از جریان برق برای درمان نوروپاتی دیابتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این درمان موجب شده تا گردش خون در بدن فرد بهبود بسیاری داشته باشد و در واقع تغذیه اعصاب صورت گیرد.
شاک ویو تراپی (Shock Wave Therapy)
این نوع روش درمانی غیر تهاجمی بوده و با استفاده از امواج صوتی برای تسکین درد و بهبود آسیب عصبی محیطی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این درمان موجب بازسازی سلول‌ها و نیز استحکام عضلانی می‌شود.
تحریک الکتریکی عصب
در این روش درمانی الکترود‌هایی را برای ایجاد جریان الکتریکی در فرکانس‌های پایین بر سطح پوست وصل می‌کنند. برای درمان کامل باید تحریک الکتریکی عصب در چندین جلسه انجام شود.
تمامی افراد باید برای درمان انواع نوروپاتی‌ها به دنبال بهترین متخصص مغز و اعصاب باشند.
بدون دیدگاه