میاستنی گراویس به ضعف و خستگی ناگهانی عضلات گفته میشود که به صورت غیر ارادی رخ می‌دهد. این واژه از دو بخش میاستنی به معنای ضعف عضلانی و گراویس به معنی سنگین تشکیل شده است که ریشه یونانی دارد و در اصطلاح، نوعی فلج عضلانی محسوب میشود. با ما تا پایان مقاله همراه باشید تا متوجه شوید که چه افرادی بیشتر به این بیماری دچار می‌شوند و چه روش درمانی را باید برای آن پیش گرفت.
میاستنی گراویس چیست؟
بیماری میاستنی گراویس به علت اختلال در سیستم ایمنی بدن رخ می‌دهد، به این شکل که سیستم ایمنی به سلول‌هایی از بدن که باعث ارتباط عصب و ماهیچه می‌شوند، حمله کرده و در این حالت ارتباط بین عصب و ماهیچه از بین می‌رود. لازم به ذکر است که این عارضه، در عضلات حرکتی ارادی بدن ایجاد میشود و در عضلات غیر ارادی مانند قلب به وجود نمی‌آید. عارضه میاستنی گراویس در خانم‌های بالای 40 سال بیشتر رخ می‌دهد، اما در هر سنی احتمال ابتلا به این بیماری برای بانوان و آقایان وجود دارد.
علائم بیماری میاستنی گراویس چیست؟
احساس ضعف به وجود آمده به علت بیماری میاستنی گراویس در صورتی که عضله فرد حرکت داشته باشد، افزایش می‌یابد. این ضعف ماهیچه‌ای در بعضی مواقع برای افراد ایجاد میشود به این معنی که ممکن است در اوایل شروع بیماری کمتر این علائم احساس شود اما با گسترش بیماری این ضعف یا به اصطلاح نورولوژیکی فلج ماهیچه‌ای بیشتر میشود. لازم به ذکر است که با استراحت کردن این علائم از بین می‌رود. این بیماری ممکن است باعث ضعف در تمام عضلاتی که به طور ارادی کنترل میشود، شود. بیماری میاستنی گراویس در عضلاتی مانند چشم، گلو، سر و فک در شروع بیماری بیشتر نمایان میشود که باید در صورت داشتن این علائم خیلی سریع به پزشک متخصص مغز و اعصاب برای درمان مراجعه کنید.
ضعف عضلات چشمی
نشانه‌های چشمی مانند افتادگی پلک و دید دوگانه (این ضعف چشم با بستن یک چشم بهبود پیدا میکند) ایجاد میشود.
ضعف ماهیچه های صورت و گلو
در برخی افراد مبتلا به این عارضه علائم در صورت و گلو نمایان میشود، به طوری که فرد در بیان جملات ضعف داشته و ممکن است کلمات حالت نامفهوم (تو دماغی) باشند. اگر این ضعف ماهیچه‌ای در عضلات گلو باشد، باعث میشود فرد به راحتی نتواند غذا را قورت دهد و حتی در خوردن قرص هم ناتوان است. در صورتی که این ضعف در عضلات فک روی دهد، فرد توان جویدن غذای سفت را نخواهد داشت. اگر این بیماری در گردن فرد به وجود آید، بالا نگه داشتن سر، سخت و طاقت فرسا میشود.
ضعف عضلات دست و پا
ضعف ناشی از میاستنی گراویس اگر در عضلات دست و پا ایجاد شود، در حرکت فرد اختلال ایجاد میکند.
عوامل ابتلا به بیماری میاستنی گراویس چیست؟
برخی از دلایل مبتلا شدن به این بیماری عبارتند از:
آنتی بادی ها
اعصاب انسان با استفاده از آزاد کردن مواد شیمیایی که در موقعیت گیرنده بر روی سلول‌های اتصال عصبی عضلانی قرار می‌گیرند، باعث ارتباط با ماهیچه‌ها میشود. در بیماری میاستنی گراویس، سیستم ایمنی بدن با تولید نوعی آنتی‌بادی بسیاری از استیل کولین‌ها (گیرنده انتقال دهنده عصبی) را از بین می‌برند یا دچار انسداد می‌کنند که در این حالت ارتباط بین عصب و ماهیچه قطع شده و فرد دچار ضعف در عضله میکند، همچنین آنتیبادیهای تولید شده توسط سیستم ایمنی بدن می‌تواند عملکرد تیروزین کیناز که نوعی پروتئین است و در ایجاد ارتباط عصب و عضله نقش دارد را مختل کند، که این عمل باعث ضعف عضله یا میاستنی گراویس میشود.
غده تیموس
غده تیموس در نوزادان اندازه بزرگی داشته اما با افزایش سن این غده کوچک میشود. در افراد مبتلا به میاستنی گراویس این غده بزرگتر از حالت معمول است که به آن تومور غده تیموس گفته میشود. ناگفته نماند که در اکثر موارد این تومور غیر سرطانی است. این غده که عضوی از سیستم ایمنی بدن می‌باشد و در زیر جناق سینه قرار دارد، در تولید آنتیبادیهای انسدادی یا از بین برنده استیل کولین تأثیر دارد.
ژنتیک
گاهی ممکن است بیماری میاستنی گراویس از مادر به فرزند انتقال پیدا کند که به آن میاستنی گراویس نوزادان گویند. اگر این عارضه به موقع تشخیص داده شود، قابل درمان می‌باشد و معمولاً بعد از دو ماه نوزاد بهبود پیدا میکند. تعداد معدودی از نوزادان به نوعی از میاستنی گراویس مبتلا هستند که به آن سندرم میاستنی گفته میشود.
میاستنی گراویس آنتی بادی منفی
نوعی میاستنی گراویس که توسط عوامل ذکر شده در بالا به وجود نیامده باشد، به میاستنی گراویس آنتی بادی منفی مشهور است. به این صورت که آنتیبادیهای تولید شده توسط سیستم ایمنی بدن پروتئینی را از بین می‌برند که در به وجود آمدن این بیماری تأثیر دارد.
چه عواملی علائم میاستنی گراویس را تشدید میکند؟
برخی از عوامل تشدید کننده این بیماری عبارتند از:
- انواع بیماری‌ها
- کم خوابی‌های شدید
- استرس و التهاب
- خستگی زیاد
- بارداری
- دوران عادت ماهانه
- داروهایی مانند کیندین گلوکونات، سولفات کینیدین، فنیتوئین و آنتی‌بیوتیک‌ها
روش تشخیص میاستنی گراویس چگونه است؟
تصویر‌برداری
استفاده از سی تی اسکن و ام آر آی برای تشخیص بیماری.
تست عملکرد ریه
با استفاده از تست ریه می‌توان ضعف عملکرد عضلات را بررسی کرد.
معاینه عمومی فرد
در این حالت پزشک به بیمار می‌گوید به یک نقطه نگاه کند و به پیشانی فشار نیاورد. اگر شخص مبتلا به میاستنی گراویس باشد، عضلات پیشانی برای خیره شدن و نیافتادن پلک درگیر میشود و در زمان باز نگه داشتن چشم، یک چشم بیمار بسته میشود.
تست آزمایشگاهی
مانند تست سرولوژیک و آزمایش خون ( تست آنتی‌بادی ضد گیرنده‌های استیل کولین).
تست الکتریکی
با استفاده از الکترومیوگرافی ضعف عضلانی شخص بیمار بررسی میشود.
تست یخ
با استفاده از یخ بر روی عضلات به تشخیص این بیماری می‌پردازند. اگر فرد دارای افتادگی و ضعف در ناحیه پلک باشد با گذاشتن یخ به مدت 5 دقیقه این افتادگی به میزان حدود 2 میلی‌متر کاهش می‌یابد که نشان دهنده ابتلا به میاستنی گراویس می‌باشد.
درمان بیماری میاستنی گراویس
با استفاده از اقدامات درمانی به موقع می‌توان برخی علائم را کاهش داد تا بیمار بتواند زندگی عادی را تجربه کند. توصیه میشود در صورت ابتلا به بیماری میاستنی گراویس قبل از تشدید بیماری، برای درمان به بهترین پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
دارو درمانی
مهار کولین استراز (کولین استراز عاملی است که باعث از بین رفتن استیل کولین در موقعیت اتصال بین عصب و عضله میشود). دارو باعث افزایش ارتباط عصبی با عضله میشود و ضعف کاهش پیدا میکند. داروهایی مانند مستینون، نئوستیگمین و … .
پلاسما فرز یا پلاسما درمانی
پلاسمایی که در خون وجود دارد، می‌تواند حاوی آنتیبادیهای به وجود آورنده این بیماری باشد. در طی این روش درمانی، آنتی‌بادی‌ها از پلاسما جدا می‌شوند و پلاسمای بدون این آنتی‌بادی دوباره به خون باز می‌گردد، این روند درمانی کاهش چشمگیر شدت بیماری را به همراه خواهد داشت.
جراحی
اگر علت بیماری میاستنی گراویس غده تیموس باشد، توسط جراحی تومور غده تیموس را خارج می‌کنند که باعث کاهش و بهبود علائم میشود.
بدون دیدگاه