محتوای این مطلب
سندرم پای بی قرار چیست؟
سندرم پای بی‌قرار یا ویلیس اکبوم با نام اختصاری RLS شناخته میشود، نوعی اختلال و تیک عصبی است. در صورت ابتلای فرد به سندرم پای بی‌قرار، شخص تمایل خواهد داشت که به شدت پاهای خود را تکان دهد. اغلب، شخص در زمان استراحت یا رانندگی و حتی نشستن زیاد، ممکن است دچار مشکل شود. این بیماری در دسته مشکلات و اختلالات خواب قرار دارد که در این زمان، تمایل به تکان دادن پاها بیشتر است و ممکن است در صورت عدم تشخیص و درمان این اختلال، دچار کمبود خواب و دیگر مشکلات شود.
انواع سندرم پای بی قرار
اختلال عصبی پای بی‌قرار به طور کلی به دو دسته تقسیم میشود که در ادامه هر یک را توضیح دادیم:
سندرم پای بی قرار اولیه (ایدیوپاتیک)
این نوع از سندرم ممکن است در افراد با هر سنی بروز کند و عامل ناشناخته‌ای موجب بروز آن میشود و ابتلا به این اختلال در بسیاری از افراد خفیف و گاهی مدت زمان طولانی بیماری بدون علامت است. در این اختلال ممکن است ابتدا علائم غیر پیوسته اتفاق افتد اما با گذشت زمان، علائم با توجه به افزایش شدت بیماری نیز شدید شود.
موارد شناخت نوع اولیه RLS عبارتند از:
- ممکن است ابتلا به این اختلال، ژنتیکی باشد.
- شروع اختلال معمولا در سنین 40 سال به بالا است.
- اگر دیدید فردی در مدتی طولانی این عمل را انجام می‌دهد، احتمالاً به این سندرم دچار شده است و باید بدانید که تا پایان زندگی فرد با وی همراه است.
- معمولاً افرادی که به اختلال پای بی‌قرار مبتلا هستند، سابقه ابتلای خانوادگی دارند. می‌توانید این مورد را در افراد نزدیک خانواده نیز جست‌و‌جو کنید.
ناگفته نماند که احتمال ابتلا به این اختلال در دوران کودکی نیز غیر ممکن نیست. بنابراین نباید تصور کنید که فقط بزرگسالان به این بیماری دچار می‌شوند.
سندرم پای بی قرار ثانویه
سندرم پای بی‌قرار ثانویه معمولاً از بروز برخی اختلالات عصبی دیگر به وجود می‌آید.
این نوع سندرم دارای ویژگی‌هایی است که در ادامه بیان خواهیم کرد.
- این اختلال به صورت ناگهانی نمایان میشود.
- شروع این بیماری از سنین بالای 45 سال است.
- علائم اختلال عصبی ثانویه از نظر شدت علائم بیشتر از نوع اولیه است.
- علائم این بیماری به مرور زمان افزایش پیدا نمی‌کند و همچنین تشدید نخواهد شد.
چه عواملی باعث بروز سندرم پای بی قرار ثانویه میشود؟
پای بی قرار در دوران بارداری
در برخی از موارد در 3 ماهه آخر بارداری بانوان مبتلا به این اختلال می‌شوند و بعد از زایمان به مرور این علائم از بین می‌رود.
کمبود آهن
کمبود آهن در خون افراد باعث بروز این نوع سندرم میشود. سندرم پای بی‌قرار به خصوص در افرادی که اهدای خون می‌کنند و بانوانی که دوره قاعدگی خونریزی زیاد دارند، بیشتر بروز می‌کند.
بیماری کلیوی
افرادی که از بیماری کلیوی مزمن رنج می‌برند، بیشتر در معرض ابتلا به سندرم پای بی‌قرار ثانویه هستند.
بیماری های عصبی
ابتلا به برخی از بیماری‌های عصبی مانند پارکینسون یا MS باعث بروز سندرم پای بی‌قرار ثانویه می‌شوند. در این دو نوع بیماری به علت ضعف در ارتباطات مغزی، اندام حرکتی دچار اختلال می‌شوند و این امر احتمال ابتلا به سندرم پای بی‌قرار ثانویه را افزایش می‌دهد. همچنین باید بدانید که مصرف برخی از داروها برای درمان این دو بیماری عصبی ممکن است، باعث بروز علائم RLS شود.
دیابت
افراد دیابتی به دلیل داشتن اختلالات عصبی بسیار بیشتر از افراد معمولی تحت تأثیر این بیماری قرار خواهند گرفت.
نوروپاتی محیطی
در نوروپاتی محیطی، آسیب به اعصاب حرکتی در دست و پا زیاد است و این سندرم بیشتر به چشم می‌خورد. عوامل ابتلا به آن می‌تواند مصرف مشروبات الکلی و برخی از بیماری‌های مزمن مانند دیابت باشد که احتمال ابتلا به RLS ثانویه را نیز بالا می‌برد.
اختلال در طناب نخاعی
بروز هرگونه آسیب در طناب نخاعی باعث بروز سندرم پای بی‌قرار ثانویه میشود.
علائم سندرم پای بی قرار
اختلال سندرم پای بی‌قرار یک اختلال نورولوژیک است که فرد در یک سمت بدن یا هر دو سمت بدن احساس ناخوشایندی دارد و برای تسکین این احساس، بدن خود به خصوص پاها را تکان می‌دهد. این احساس ناخوشایند، معمولاً بعد از 30 دقیقه از بی‌حرکت ماندن پاها بروز می‌کند و هنگام شب بیشتر است. افراد بیمار اظهار دارند که بعد از حرکت دادن پا، این وضعیتشان تسکین پیدا می‌کند. بروز علائم در هنگام غروب و شب بیشتر بوده و ابتلا به این سندرم به شدت موجب بی‌خوابی خواهد شد.
تشخیص سندرم پای بی قرار
برای تشخیص ابتلا به این بیماری، وضعیت فرد باید توسط متخصص مغز و اعصاب بررسی شود. معمولاً مواردی چون میزان تمایل حرکت دادن پاها در زمان احساس ناخوشایند و احساس خارش و سوزش در زمان استراحت و همچنین میزان تمایل به تکان دادن پاها در هنگام خواب، به طور دقیق مورد بررسی قرار می‌گیرد. روش‌های دیگری برای تشخیص این سندرم وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره کردیم:
- MRI در تشخیص سندرم پای بی‌قرار تاثیرگذار است.
- انجام سونوگرافی که در زمان خواب به بررسی فعالیت مغز و اکسیژن‌رسانی می‌پردازد، برای تشخیص RLS استفاده میشود.
- از دیگر روش‌های تشخیصی این بیماری، آزمایش خون است که برای بررسی احتمالی کمبود آهن، دیابت، تیروئید و کم کاری کلیه‌ها که ریسک ابتلا به این بیماری را بالا می‌برد، کاربرد دارد.
درمان سندرم پای بی قرار
برای درمان سندرم پای بی‌قرار از روش‌های درمانی مختلفی استفاده میشود. امروزه از روش نوین دستگاه rTMS استفاده می‌کنند که در ادامه به توضیح کامل آن می‌پردازیم.
درمان غیر دارویی سندرم پای بی قرار
تغییر شیوه زندگی و عادات غذایی تأثیر زیادی در کاهش علائم این بیماری دارد اما موجب درمان قطعی نخواهد شد.
ماساژ گرم
برای اینکه علائم این سندرم را تا حدودی کاهش دهید، می‌توانید از ماساژ‌های تخصصی استفاده نمایید.
درمان سندرم پای بی قرار با دارو
در صورتی که درمان غیر دارویی برای کاهش علائم این بیماری تاثیری نداشت و سبب پیشرفت بهبودی سندرم پای بی‌قرار نشد، از روش درمان دارویی استفاده میشود. داروهایی نظیر مکمل آهن، آگونیست‌های آلفا و داروهای ضد تشنج در کاهش سندرم پای بی‌قرار تاثیرگذار هستند. از دیگر داروهای درمان این بیماری که می‌توان نام برد، عبارتند از بنزودیازپین‌ها، دوپامینژیک که باید مصرف این داروها با تجویز پزشک متخصص مغز و اعصاب باشد.
استفاده از داروی آگونیست‌های آلفا-2 در کاهش علائم سندرم پای بی‌قرار اولیه تأثیر زیادی دارد.
درمان سندرم پای بی قرار با دستگاه rTMS
دستگاه آر تی ام اس برای تحریک مغناطیسی مغز بسیار مجهز و پیشرفته است که فعالیت الکتریکی مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهد. فعالیت‌های الکتریکی مغز تحت تاثیر میدان مغناطیسی پالس‌هایی را برای عبور از مغز ایجاد می‌کنند، این پالس‌ها از پرده مغزی عبور کرده و فعالیت کوتاه مدت نورون‌های عصبی را ایجاد می‌کند.
این دستگاه هیچ احساس ناخوشایندی برای افراد بیمار ایجاد نکرده اما با تحریک فعالیت‌های مغز حرکت نامتعادل پای فرد کاهش پیدا کرده و به مرور بعد از چندین جلسه استفاده این بیماری بهبود می‌یابد. دستگاه rTMS برای بهبود سندرم پای بی‌قرار بسیار تأثیر خوبی خواهد گذاشت زیرا فعالیت نورون‌ها را به حالت طبیعی باز می‌گرداند.
بدون دیدگاه