محتوای این مطلب
افراد به دلایل مختلفی در طول روز مانند خستگی مفرط، مصرف برخی داروها و یا کم خوابی به طور ناگهانی به خواب می‌روند. در برخی موارد برای افراد پیش می‌آید که به صورت ناگهانی و پی در پی به خواب بروند که معمولاً با ضعف عضلات و فلج آنی همراه خواهد بود. این مشکلات باعث اختلال در روند زندگی روزمره می‌شود، به این نوع اختلال، حمله خواب یا نارکولپسی می‌گویند و فرد نیاز به درمان دارد. در این مقاله به بیان دلایل پیدایش حمله خواب، عوارض و راه‌های درمان این بیماری می‌پردازیم.
مراحل خوابیدن
برای اینکه بتوانیم حمله خواب و انواع اختلال خواب را بهتر بشناسیم، لازم است در ابتدا مراحل خوابیدن را بشناسیم. در ادامه به بیان چرخه خواب می‌پردازیم:
- در مرحله اول چرخه خواب، فرد به خواب سبک می‌رود و عضلات بدن فعالیتش کاهش پیدا می‌کند.
- مرحله دوم که حدود نیمی از چرخه خواب است، میزان ضربان قلب، تعداد تنفس و دمای بدن کاهش پیدا می‌کند.
- مرحله سوم خواب، فرد وارد یک خواب عمیق می‌شود و مغز شروع به تولید امواج می‌کند.
- مرحله چهارم چرخه خواب به این صورت است که بعد از فرو رفتن به خواب عمیق، ضربان قلب و تنفس ریتم یکنواخت و خاصی را خواهد داشت. در برخی افراد، در این مرحله خواب عضلات حرکات ظریف خواهد داشت.
- مرحله پنجم که خواب به صورت کامل است، حرکت چشم سریع شده و سرعت امواج مغز برای رویا پردازی زیاد می‌شود. در این مرحله از خواب ماهیچه‌ها در آرامش کامل و بدون فعالیت است.
حمله خواب چیست؟
حمله خواب یا Narcolepsy نوعی احساس خواب آلودگی شدید در طول روز است که فرد به تکرار نیاز به خواب دارد. این اختلال به دلیل مشکلات در قسمتی از مغز که کنترل خواب را برعهده دارد، به وجود می‌آید و ممکن است فرد ناگهان به خواب برود و کنترل عضلات خود را از دست بدهد.
علائم حمله خواب
ابتلا به این عارضه دارای علائم و نشانه‌های مشخصی است، اما در همه افراد یکسان نیست. در ادامه برخی از این علائم را بیان کردیم:
کاتاپلکسی
از شایع‌ترین عوارض حمله خواب کاتاپلاکسی است. این عارضه باعث از دست دادن کنترل ماهیچه‌ها و عضلات بدن در زمان حمله خواب می‌شود که این عدم کنترل عضلات به دلیل وجود هیجانات زیاد و احساسات شدید رخ می‌دهد.
فلج خواب
علامت دیگر ابتلا به حمله خواب، فلج عضلات است. فرد در ابتدا و یا پایان خواب خود، کنترل عضلات بدن را ندارد. در اصطلاح عامیانه به آن بختک گفته می‌شود.
توهم
اختلال و توهماتی در فرد به وجود می‌آید و چه در زمان خواب و چه در زمان بیداری رخ می‌دهد، مانند شنیدن برخی صداها و احساس ترس.
شب بیداری
این بیماری باعث می‌شود فرد در هنگام شب بی‌خواب شود و ضربان قلب نیز افزایش یابد.
خواب کوتاه
یکی دیگر از علائم شایع حمله خواب در افراد به این گونه است که به طور ناگهانی در زمان انجام برخی فعالیت‌ها مانند درس خواندن، شخص به خواب می‌رود و بعد از بیداری چیزی را به یاد نمی‌آورد.
خواب بسیار عمیق در لحظه
مبتلایان به این بیماری بعد از به خواب رفتن، سریع با خواب عمیق رو به رو شده و رویا می‌بینند. در برخی افراد، فلج عضلات با خواب عمیق همراه است، در صورتی که رفتن به خواب عمیق در افراد عادی حدود یک ساعت و نیم به طول می‌انجامد.
احساس خواب آلودگی در طول روز
از دیگر نشانه‌های این نوع اختلال، این گونه است که فرد در طول روز به شدت احساس خواب آلودگی دارد و این احساس به مدت طولانی ادامه‌دار است.
علت حمله خواب چیست؟
برای آشنایی با علت حمله خواب و عواملی که باعث بروز این اختلال می‌شود، این بخش را مطالعه فرمایید.
ژنتیک
یکی از مواردی که احتمال ابتلا به بیماری حمله خواب را بالا می‌برد عوامل ژنتیکی است.
عوامل محیطی
اثر گذاری برخی عوامل محیطی مانند احساسات شدید، بیماری‌ها و غیره بر روی فعالیت شیمیایی مغز ممکن است باعث به وجود آمدن این عارضه در برخی اشخاص شود.
کمبود هیپوکرتین
با تحقیقات انجام شده بر روی عده‌ای از افراد مبتلا به حمله خواب، مشخص شده کمبود هیپوکرتین که نوعی ماده شیمیایی برای تنظیم و عملکرد خواب است، باعث بروز این عارضه می‌گردد.
عوارض اختلال حمله خواب بر بدن
ابتلا به این اختلال با وجود بروز برخی عوارض برای افراد، سبب تغییر در سبک زندگی روزمره می‌شود. مهم‌ترین تغییراتی که در روند زندگی فرد مبتلا به اختلال خواب به وجود می‌آیند، به شرح زیر است:
عدم توانایی در تمرکز
مبتلایان به حمله خواب، در طول روز به دلیل خواب آلودگی توانایی تمرکز بسیار کمی خواهند داشت.
احساس تشویش و اضطراب
افرادی که به این اختلال مبتلا هستند، به دلیل آشفتگی دچار اضطراب شدید می‌شوند، زیرا نگران هستند که این حمله مجدد رخ دهد.
مشکل حافظه
از دیگر مشکلاتی که این عارضه برای افراد ایجاد می‌کند، فراموشی برخی موارد در طول روز است و این امر به دلیل عدم تمرکز بر روی مسائل است.
افسردگی
این افراد به دلیل اختلال و بی‌نظمی در زندگی روزمره خود، اغلب دچار افسردگی می‌شوند.
روابط اجتماعی
این افراد به دلیل حمله خواب ناگهانی در روابط اجتماعی و ارتباطی خود با مردم دچار مشکل می‌شوند، به این دلیل که ممکن است در زمان صحبت کردن به خواب بروند و طرف مقابل احساس بی‌توجهی و بی‌احترامی کند. برای جلوگیری از این موضوع بهتر است با افرادی که در ارتباط هستند و نیز نزدیکان خود این اختلال را در میان بگذارند.
درمان بیماری حمله خواب
با توجه به اینکه اختلال حمله خواب درمان خاصی ندارد، برخی از روش‌های درمانی و داروها در کاهش علائم این بیماری اثر دارند.
یکی از عوارض ابتلا به اختلال خواب، افسردگی است که در برخی افراد به دلیل ترس از خواب ناگهانی دوباره و ناتوانی در برقراری ارتباط با اطرافیان است. در این موارد توصیه می‌شود برای از بین بردن افسردگی به بهترین متخصص مغز و اعصاب در تهران مراجعه نمایید و از دستگاه rTMS برای درمان استفاده نمایید.
با تغییر در سبک زندگی مانند تغییر در رژیم غذایی، ورزش روزانه و دوری از محیط‌های پر استرس، می‌توانید در کاهش علائم بیماری خود اثرگذار باشید.
- اطرافیان خود را از این اختلال مطلع کنید.
- زمان خواب شبانه را تنظیم کنید و یا بهبود بخشید.
- از مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی خودداری کنید.
- مصرف کافئین را به خصوص در زمان عصر کاهش دهید.
- داروهایی که باعث خواب آلودگی می‌شوند با دستور پزشک، مصرف آنها را قطع کنید.
- فعالیت‌های روزانه خود را تقسیم کرده که در طول روز فشار بر روی شما وارد نشود و احساس خستگی و خواب آلودگی نکنید.
دارو درمانی حمله خواب
پزشک در برخی موارد برای کاهش علائم بیماری دارو تجویز می‌کند. توجه داشته باشید از مصرف دارو بدون دستور پزشک خودداری کنید. از جمله داروهای تجویزی عبارتند از محرک‌ها و داروهای ضد افسردگی.
درمان حمله خواب با rTMS
استفاده از دستگاه آر تی ام اس می‌تواند فعالیت نورون‌های عصبی را بهبود بخشیده و میزان تحریکات مغزی را افزایش دهد، این موارد سبب شده تا مغز بسیار بهتر از قبل فعالیت کند و امواج الکترومغناطیسی وارده به مغز، عملکرد آن را بهبود بخشیده و به مرور در چندین جلسه با استفاده از این روش درمانی، حمله خواب و علائم آن برطرف خواهد شد.
بدون دیدگاه