محتوای این مطلب
تومورهای ستون فقرات جزء عارضه‌هایی به شمار می‌روند که باعث ایجاد اختلال در فعالیت‌های این عضو می‌شوند. بیشتر تومورهایی که در ستون فقرات رشد می‌کنند خوش‌خیم هستند و با توجه به پیشرفت‌هایی که در علم پزشکی حاصل شده است قابل درمان هستند. ستون فقرات یک نوع بافت استخوانی است که مسئولیت حفاظت از نخاع و اعصاب آن را بر عهده دارد.
رشد تومورها درون ستون فقرات به نخاع و اعصاب آن صدمه وارد می‌کنند و بسته به ابعاد و گستردگی آن مشکلاتی را برای فرد به وجود می‌آورند.
آشنایی با تومورهای ستون فقرات
تومورهای ستون فقرات، به توده‌ای که در داخل کانال ستون فقرات یا میان استخوان‌های آن به وجود آمده و رشد می‌کنند، گفته می‌شوند، این توده ممکن است سرطانی یا غیر سرطانی باشد.
تومورهایی که درون ستون فقرات وجود دارند در قیاس با سایر تومورهای مغز و استخوان شیوع کمتری دارند. گاهی اوقات این تومورهای ستون فقرات از دیگر نقاط بدن به ستون فقرات انتقال پیدا می‌کنند یا در اصطلاح متاستاز شده‌اند.
بعضی از تومورها نیز از داخل استخوان‌ها شروع به رشد می‌کنند. یکی از انواع تومورهای استخوانی تومور کوردوما است که در استخوان گردن، جمجمه و غیره به وجود آمده و رشد میکند. احتمال متاستاز تومور کوردوما به سایر ارگان‌های بدن بسیار نادر است. رشد تومور کوردوما به آهستگی صورت می‌گیرد، اما به دلیل آنکه در ناحیه حساسی رشد میکند می‌بایست بدون درنگ اقدامات ضروری برای درمان آن انجام پذیرد.
گروه بندی تومورهای ستون فقرات
شیوع این تومورها به نسبت با سایر تومورهای مغزی کمتر است و با توجه به محل و بافت سرطانی که دارند به چندین گروه تقسیم می‌شوند. تومورهای ستون فقرات بر اساس محل تشکیل به گروه‌های زیر تقسیم‌بندی می‌شوند.
تومورهای داخل حفره ای
این نوع تومور در داخل نخاع رشد کرده و در حدود 20 تا 30 درصد از تومورهای اولیه ستون فقرات را شامل می‌شوند. تومورهای داخل حفره‌ای به طور معمول باعث ایجاد درد در کمر می‌شوند که با خوابیدن درد شدت پیدا میکند. بی‌حسی و گزگز نیز ممکن است از عارضه این نوع تومور باشد.
تومورهای خارج حفره ای
مکان رشد این نوع تومورها کیسه نازکی است که از نخاع محافظت میکند، پس محل تشکیل آنها خارج از نخاع است. این دسته از تومورها، به طور معمول در ریشه‌های عصبی که از نخاع خارج می‌شوند گسترش پیدا می‌کنند. کمردرد در شب و یا دردی که به بازو یا ساق پا کشیده می‌شود از نشانه‌های متداول این نوع تومورها هستند.
به طور معمول این نوع تومورها مانند تومورهای درون مغز استخوانی، خوش‌خیم محسوب می‌شوند، اما خارج کردن آنها توسط عمل جراحی بسیار سخت و دشوار است و متأسفانه امکان برگشت مجدد سرطان پس از انجام عمل جراحی نیز وجود دارد.
تومورهای سخت شامه ای
این دسته از تومورها بسیار متداول هستند. محل رشد آنها خارج از طناب نخاعی و سخت شامه است و اغلب داخل استخوان‌ها و غضروف‌های ستون فقرات رشد می‌کنند.
انواع تومورهای ستون فقرات
تومورهای ستون فقرات ممکن است از سایر قسمت بدن متاستاز کرده باشند، اما بعضی دیگر داخل استخوان رشد خواهند کرد. از جمله تومورهایی که در داخل استخوان ایجاد می‌شوند موارد زیر را می‌توان نام برد:
تومور کوردوما
کوردوما (Chordoma) یک نوع تومور نادر است که در استخوان‌های جمجمه و ستون فقرات ایجاد شده و رشد میکند. تومور کوردوما قادر است در هر ناحیه‌ای از کمر، گردن یا جمجمه تشکیل شده و رشد کنند. بعضی از آنها در انتهای ستون فقرات یا در قاعده جمجمه ایجاد شده و امکان دارد به سایر اندام‌های متاستاز کنند. این تومورها به طور معمول به آرامی رشد می‌کنند، اما به دلیل اینکه این تومورها به بخش‌هایی نظیر مغز و نخاع نزدیک هستند می‌بایست در درمان آنها دقت بسیار زیادی صورت بگیرد.
در مجموع می‌توان گفت تومورهای کوردوما تومورهایی هستند که به کندی رشد می‌کنند و احتمال متاستاز آنها در سایر نواحی بدن بسیار اندک است.
تومور کندروسارکوم
کندروسارکوم یک نوع سرطان استخوان است که در سلول‌های غضروف به وجود می‌آید. غضروف یک نوع بافت نرم و غضروفی به شمار می‌رود که استخوان‌های متعددی از آن به وجود خواهند آمد.
غضروف نقش بسیار مهمی در فرایند رشد دارد. انواع گوناگونی از غضروف‌ها هستند که در بخش‌های گوناگون بدن وجود دارد. کندروسارکوم بر سلول‌های غضروف فمور استخوان بازو، ران، لگن، یا زانو اثر می‌گذارد. گاهی این عارضه سایر نواحی بدن نظیر دنده‌‌ها را نیز درگیر خواهد کرد.
تومور استئوسارکوم
تومور استئوسارکوم (Osteosarcoma ) یا استئوژنیک سارکوم (osteogenic sarcoma) جز متداول‌ترین تومورها یا سرطان‌های بدخیم اولیه استخوان تا به امروز شناخته شده است. این تومور در نوجوانان و جوانان بسیار رایج است و بیشتر در استخوان‌های بلند مشاهده می‌شود. محل رشد بروز آن استخوان‌های فوقانی و پایینی زانو و بالای بازو است.
تومور سارکوم یوئینگ
سارکوم یوئینگ Ewing’s sarcoma یک نوع تومور استخوان یا سرطان استخوان بدخیم محسوب می‌شود. این تومور در هر استخوانی به وجود می‌آید و رشد میکند، اما بیشتر مواقع در استخوان‌های لگن، ران و ساق بروز میکند. شیوع این تومور در نوجوانی و جوانی بیشتر است.
ریسک فاکتورهای به وجود آورنده تومورهای ستون فقرات
علت ایجاد تومورهای ستون فقرات تا به امروز تا حدود زیادی ناشناخته است. با این وجود بعضی از شرایط ژنتیکی یا عوامل محیطی امکان دارد به توسعه سرطان ستون فقرات کمک کند. عمده ریسک فاکتورهای شناخته شده ستون فقرات موارد زیر هستند.
اختلالات وراثتی
بیماری فون هیپال- لینداو (Von Hippel-Lindau) و نوروفیبروماتوز نوع (NF2) دو وضعیتی هستند که برخی اوقات با تومورهای نخاعی همراه می‌شوند.
داشتن سابقه سرطان
سرطان‌هایی که امکان متاستاز آنها به ستون فقرات زیاد است. این سرطان‌ها، سرطان سینه، ریه و پروستات و نیز میلوما را شامل می‌شوند.
اختلال در سیستم ایمنی
برخی از اشخاص مبتلا به سیستم ایمنی بدن، دچار عارضه لنفوم نخاعی خواهند شد.
در معرض پرتو یا مواد شیمیایی قرار گرفتن
در معرض مواد شیمیایی یا پرتو درمانی قرار گرفتن، امکان مبتلا شدن به سرطان و تومورهای ستون فقرات را افزایش خواهند داد. هر چه شدت و مدت زمان در معرض این پرتوها قرار گرفتن بیشتر باشد این خطر افزایش پیدا میکند.
جمع بندی
تومورهای ستون فقرات در واقع یک نوع بافت هستند که در ناحیه کانال نخاعی به وجود آمده و رشد می‌کنند. بیشتر این تومورها سرطانی و بدخیم هستند، اما برخی از آنها ممکن است خوش‌خیم باشند. تشخیص خوش‌خیم یا بدخیم بدون تومورهای ستون فقرات، در تخصص پزشک مغز و اعصاب و ستون فقرات است.
بدون دیدگاه