اختلال دوبینی چگونه به وجود می آید؟

زمانی که فرد از یک چشم دو تصویر یکسان را دریافت کند، مبتلا به دوبینی یا دیپلویی شده است. ممکن است تصاویر دریافتی از یک شی در کنار هم باشد یا بر روی هم قرار بگیرند و ممکن است در برخی موارد این اختلال باعث شود، شی در یک دید ایستاده و در دید دیگر چرخیده باشد. ابتلا به اختلال دوبینی باعث به وجود آمدن مشکلات جدی در زندگی روزمره مانند راه رفتن و مطالعه و بسیاری از کارهای عادی می‌شود. ابتلا به این اختلال در افراد به دلایل مختلفی به وجود می‌آید که گاهی در برخی با شدت کم و در برخی افراد با شدت زیاد است. روش‌های درمانی با توجه به دلیل ابتلا به دوبینی در افراد متفاوت است. در ادامه این مقاله به بیان دلایل بروز دوبینی، راه‌های درمان و روش‌های پیشگیری از ابتلا به این بیماری می‌پردازیم.

دلایل بروز دوبینی

زمانی که به یک جسم یا شی خارجی نگاه می‌کنیم، هر چشم به صورت جداگانه تصویری از جسم را به مغز ارسال می‌کند و مغز با استفاده از رشته‌های عصبی دو تصویر را به یک تصویر واحد تبدیل می‌کند. زمانی که به هر دلیل این دو تصویر بر هم تطبیق نشوند و تصویر واحد ایجاد نگردد، فرد دچار دوبینی شده است. دلایل مختلفی در به وجود آمدن اختلال دوبینی وجود دارد که در ادامه بیان می‌کنیم.

یکی از مهم‌ترین دلایل ابتلا به اختلال دوبینی، خستگی زیاد است که با استراحت و حتی خواب کافی برطرف می‌گردد. در صورتی که اختلال دوبینی طولانی مدت باشد، باید برای درمان به بهترین متخصص مغز و اعصاب مراجعه شود. برخی افراد برای درمان دوبینی به پزشک متخصص چشم مراجعه می‌کنند، در صورتی که این اختلال به علت التهاب عصب چشم است و باید به دکتر مغز و اعصاب مراجعه شود، زیرا بیماری التهاب عصب بینایی چشم، از نشانه‌های ابتلا به بیماری MS در افراد است و درمان به موقع باعث به دست آمدن نتیجه بهتر خواهد شد.

لوچی و انحراف چشم

زمانی که دو چشم در یک توازن قرار نداشته باشند و یک چشم دچار انحراف شود، این اختلال به وجود می‌آید. لوچی چشم اغلب در کودکان رایج است.

فعالیت تیروئید

اختلال در فعالیت غده تیروئید و تولید ماده تیروکسین می‌تواند در عملکرد عضلات کنترل کننده چشم اختلال ایجاد کند و باعث مشکل دوبینی در فرد شود. از جمله بیماری‌هایی که توسط کم کاری تیروئید این اختلال را به وجود می‌آورد، بیماری گریوز است.

آنوریسم

ابتلا به بیماری آنوریسم که به علت برآمدگی رگ خونی است، در صورتی که به اعصاب کنترل کننده چشم فشار بیاورد می‌تواند، سبب به وجود آمدن دوبینی در فرد شود.

سکته مغزی

اگر بروز سکته مغزی به اعصاب حرکتی و کنترل کننده چشم آسیب بزند، موجب ایجاد اختلال دوبینی در فرد می‌شود.

نارسایی تقارن

زمانی که چشم‌ها به دلایل هماهنگ نبودن عضلات نگهدارنده چشم با یکدیگر به طور هماهنگ حرکت نکنند، باعث اختلال دوبینی در افراد می‌گردد. دلیل ابتلا به این بیماری برای متخصصان ناشناخته است.

قوز قرنیه

کراتوکونوس یا بیماری قوز قرنیه یک آسیب چشمی است که به دلیل مخروطی شدن شکل قرنیه به وجود می‌آید و دوبینی را ایجاد می‌کند.

میاستنی گراویس

ابتلا به بیماری میاستنی گراویس که باعث ضعف در عضلات کنترل کننده حرکتی می‌شود، یکی دیگر از دلایل ابتلا به این اختلال است.

تومور مغزی و سرطان

وجود تومور مغزی یا توده سرطانی در پشت چشم باعث فشار و آسیب به اعصاب حرکتی چشم می‌شود.

بیماری ام اس

ابتلا به بیماری MS بروز این اختلال را به همراه دارد. بیماری ام اس به دستگاه مرکزی اعصاب آسیب وارد می‌کند و عصب بینایی هم در این نقطه قرار دارد.

ضربه مغزی یا ضربه به سر

برخورد سر به اجسام سخت در حوادث و تصادفات باعث آسیب به اعصاب، به خصوص عصب بینایی می‌شود.

بیماری زمینه ای

ابتلا به برخی بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت می‌تواند، این نوع مشکل را به همراه داشته باشد.

داروها

ممکن است برخی داروها که برای درمان بیماری‌هایی مانند تشنج و صرع تجویز می‌شود، دارای عوارضی از جمله دوبینی باشد.

مشروبات الکلی

گاهی اختلالات دوبینی بر اثر مصرف مشروبات الکلی و مسمومیت به وجود می آید که دوبینی موقتی می‌باشد.

خونریزی مغزی

در خونریزی مغزی که به علت پاره شدن عروق خونی سر است، ممکن است بر اثر جمع شدن خون در بافت مغز و فشار به عصب بینایی باعث دوبینی شود.

سندروم گیلن باره

این بیماری نوعی اختلال عصبی پیش رونده است و ممکن به اعصاب چشم آسیب برساند و از نشانه‌های اولیه این بیماری اختلال دوبینی است.

آستیگماتیسم

قرنیه چشم که یک لبه شفاف جلوی چشم است، در صورتی که باعث انکسار یا شکست نور بیش از حد نرمال شود، دوبینی ایجاد می‌کند.

خشکی چشم

در صورتی که اختلال در تولید اشک چشم به وجود آید و چشم خشک شود، دوبینی ایجاد می‌شود. برای درمان این حالت از قطره اشک مصنوعی استفاده می‌کنند.

ضربه به چشم و کبودی

به وجود آمدن کبودی چشم به هر دلیل باعث تجمع خون و مایعات اطراف چشم شده و باعث اختلال در اعصاب کنترل کننده و عضلات چشم می‌شود.

آب مروارید

ابتلا به بیمار آب مروارید باعث ایجاد لکه‌های کدر بر روی عدسی چشم شده و این اختلال را به وجود می‌آورد.

بیماری لکه زرد

ابتلا به این بیماری باعث از بین رفتن مرکز بینایی به مرور زمان می‌شود و اختلال دوبینی از عوارض و نشانه‎‌های این بیماری است.

علائم و نشانه های دوبینی

نشانه‌های دوبینی بستگی به دلایل بروز این عارضه دارد و برای همه افراد یکسان نیست. برخی دلایل و نشانه‌های این اختلال عبارتند از:

• افتادگی پلک
• دید تار و دوگانه
• سردرد و حالت تهوع
• درد در زمان حرکت چشم‌ها
• درد در اطراف چشم و ابروها
• سرگیجه و اختلال در راه رفتن

تشخیص اختلال دوبینی

زمانی که نشانه‌های دوبینی را دارید، باید سریع به پزشک متخصص مراجعه کنید. به دلیل گسترده بودن دلایل اختلال دوبینی باید بعد از معاینات بالینی و جواب به سوالات پزشک، در صورت مصرف داروی خاص یا بیماری خاص پزشک خود را مطلع کنید. پزشک با استفاده از برخی روش‌ها و آزمایشات تشخیصی دلیل ابتلا به دوبینی را مشخص کرده و درمان متناسب با این عارضه را شروع می‌کند، از جمله آزمایشات تشخیصی که توسط متخصص مغز و اعصاب انجام می‌گیرد، عبارتند از:

• ام آر ای
• آزمایش خون
• معاینات چشمی
• سی‌تی اسکن

توصیه می‌شود به دلیل گستردگی دلایل ابتلا به اختلال دوبینی و خطرناک بودن این عارضه بدون از دست دادن زمان، به بهترین متخصص مغز و اعصاب در تهران مراجعه کنید.

درمان دوبینی

درمان دوبینی به دلیل اینکه علت‌های این اختلال زیاد است، راه‌های متفاوتی دارد. برای درمان اختلال دوبینی ابتدا باید دلیل آن را پیدا کرده و با از بین بردن علت به وجود آمدن این اختلال، مشکل را درمان کرد.

در صورتی که این عارضه باعث اختلال در زندگی روزمره شود، استفاده از چشم بند به افراد توصیه می‌شود. لازم به ذکر است این روش برای درمان نیست بلکه برای اصلاح دوبینی است.

با استفاده از منشور در عینک‌های تجویزی، می‌توان عدم توازن در تصاویر را اصلاح کرد و این اختلال را از بین برد.

در صورتی که به علت بیماری دیابت، ام اس و دیگر بیماری‌ها به اختلال دوبینی مبتلا شدید، با درمان و کنترل این بیماری‌ها می‌توان اختلال دوبینی را درمان کرد.

دارو های ضد التهاب

در صورتی که علت دوبینی، التهاب عضلات نگهدارنده چشم و اعصاب کنترل کننده چشم باشد، می‌توان با تجویز داروی ضد التهاب و از بین بردن این عارضه، به درمان دوبینی کمک کرد.

داروی سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن

زمانی که علت اختلال دوبینی بیماری میاستنی گراویس تشخیص داده شود، مصرف این داروها در درمان این اختلال اثر زیادی دارند.

جراحی دوبینی

برخی موارد برای اصلاح رفتار عضلات چشم و رفع تاری چشم و همچنین درمان اختلال دوبینی از عمل جراحی استفاده می‌شود. در ادامه برخی از این عمل‌های جراحی که به رفع این اختلال منجر می‌شود را بیان می‌کنیم.

• جراحی بر روی عضلات چشم برای برقراری توازن دو چشم.
• عمل جراحی برای برداشتن تومور یا توده از پشت چشم و برداشتن فشار از روی اعصاب چشم.
• عمل جراحی برای برداشتن استخوان از داخل محفظه چشم به علت برداشتن فشار از اعصاب چشم به علت التهاب.