ستون فقرات یک ساختار حمایت کننده مرکزی بدن است که طناب نخاعی را هدایت کرده و از آن محافظت میکند و علاوه بر انعطاف‌پذیری، وظیفه جذب ضربه‌های وارد شده را نیز بر عهده دارد.
زوال ستون فقرات بر ویژگی‌های مکانیکی و مورفولوژی آناتومیک مهره‌ها، دیسک‌ها و بافت‌های نرم اطراف تأثیرگذار خواهد بود. (مورفولوژی دانش مطالعه و بررسی اندازه، شکل، و ساختارهای کلی موجود در جانوران، گیاهان و میکروب‌ها است.)
بیماری دژنراتیو ستون فقرات زمانی روی میدهد که دیسک‌های ستون فقرات فرد شروع به تحلیل و از بین رفتن می‌کنند. این عارضه به طور معمول برای افراد بالای 40 سال پیش می‌آید.
پس از ۴۰ سالگی، بیشتر افراد دچار زوال ستون فقرات می‌شوند. درمان مناسب و به موقع می‌تواند به کاهش درد و افزایش تحرک در افراد منجر شود.
در بعضی موارد، بیماری دژنراتیو دیسک کمر نیز سبب ضعف، بی‌حسی و احساس درد شدید در بازوها یا پاها میشود. بیماری دژنراتیو ستون فقرات به طور معمول شامل یک درد مزمن سطح پایین توأم با دوره‌های پی در پی دردهای شدیدتر است.
بیماری دژنراتیو ستون فقرات چیست؟
بیماری دژنراتیو یک نوع بیماری است که سبب میشود بافت یا اندام در طول زمان دچار زوال یا فرسایش شوند. بیماری دژنراتیو انواع مختلفی دارد و بسیاری از آنها با افزایش سن مرتبط هستند یا در طول فرایند پیری تشدید می‌گردند.
بیماری‌های دژنراتیو به وسیله عوامل گوناگونی ایجاد می‌شوند. بعضی از آنها، مستقیم بر اثر ساییدگی و پارگی طبیعی بدن هستند، در صورتی که برخی دیگر به علت ضعف یا شیوه زندگی ناسالم بروز پیدا می‌کنند.
بیماری‌های دژنراتیو به وسیله عوامل گوناگونی ایجاد می‌شوند. بعضی از آنها، مستقیم بر اثر ساییدگی و پارگی طبیعی بدن هستند، در صورتی که برخی دیگر به علت ضعف یا شیوه زندگی ناسالم بروز پیدا می‌کنند.
بعضی از متداول‌ترین انواع بیماری‌های دژنراتیو می‌توان به دیابت، پارکینسون، سرطان، آلزایمر، آرتریت روماتوئید و پوکی استخوان اشاره کرد و میلیون‌ها نفر انسان در سراسر جهان با این بیماری‌ها درگیر هستند.
در بیشتر کشورها انواع خاصی از بیماری‌های دژنراتیو در لیست علت‌های اصلی مرگ‌و‌میر قرار گرفته‌اند.
علت بیماری دژنراتیو ستون فقرات چیست؟
بیماری دژنراتیو ستون فقرات به علت پیری فیزیولوژیکی ستون فقرات رخ میدهد. آنچه با بالا رفتن سن اتفاق می‌افتد، از دست دادن پیش‌رونده و برگشت‌ناپذیر مایع هسته دیسک‌های میان مهره‌ای است.
این بیماری می‌تواند به سبب وجود یک یا چند عامل ایجاد شود، مانند:
- مشاغل بدون تحرک
- افزایش وزن و چاقی
- رانندگی به مدت طولانی
- بارداری
- وضعیت قرارگرفتن بدن
- حرکات نامناسب و یا ناگهانی بدن
همه عوامل ذکر شده به عنوان شرایط مستعد کننده بیماری دژنراتیو ستون فقرات شناخته می‌شوند و در دراز مدت باعث زوال دیسک‌های میان مهره‌ای شده و فرایند انحطاط را تسریع می‌بخشند.
علائم بیماری دژنراتیو ستون فقرات چیست؟
شایع‌ترین علائم بیماری دژنراتیو دیسک درد گردن و کمردرد است. دردی که شما تجربه می‌کنید ممکن است دارای ویژگی‌های زیر باشد:
- می‌آید و می‌رود و هر دفعه هفته‌ها یا ماه‌ها ادامه دارد.
- باعث بی‌حسی یا احساس سوزن سوزن شدن در بازوها یا پاهای شما میشود.
- درد به پایین باسن و کمر شما کشیده میشود.
- با نشستن، خم شدن یا بلند کردن بدن بدتر میشود.
احساس درد دیسک دژنراتیو چگونه است؟
در ناحیه گردن یا پایین کمر احساس میشود و پس از آن به بازوها، دست‌ها، باسن و پاها سرایت میکند. امکان دارد درد خفیف، متوسط یا درد شدید باشد.
پس از فعالیت‌های خاصی نظیر خم شدن، چرخاندن یا بلندکردن بدن درد تشدید خواهد شد. امکان دارد با گذشت زمان نیز بدتر شود.
بیماری دژنراتیو دیسک چگونه تشخیص داده میشود؟
برای تشخیص بیماری دژنراتیو ستون فقرات، پزشک شما امکان دارد با پرسیدن علائم شما شروع کند. سؤالات ممکن است موارد زیر را شامل شود:
- درد از چه زمانی شروع شد؟
- در چه ناحیه‌ای احساس درد می‌کنید؟
- در هنگام انجام چه فعالیت‌هایی بیشترین درد را احساس می‌کنید؟
- چه فعالیت‌هایی سبب کاهش درد می شود؟
- آیا آسیب یا تصادفی داشتید که باعث بروز درد شود؟
- آیا علائم دیگری نظیر گزگز یا بی‌حسی دارید؟
- چقدر می‌توانید راه بروید؟
پزشک متخصص امکان دارد از اسکن‌های تصویربرداری نظیر اشعه ایکس، CT یا MRI استفاده کند. این آزمایش‌ها این توانایی را دارند که وضعیت و تراز دیسک‌های شما را پزشک نشان دهند. پزشک متخصص علاوه بر این شاید یک معاینه فیزیکی برای بررسی موارد زیر انجام دهد.
عملکرد عصبی
پزشک متخصص از چکش رفلکس برای بررسی واکنش‌های شما استفاده کند. واکنش ضعیف یا عدم واکنش می‌تواند بدین معنی باشد که اعصاب شما آسیب دیده یا فشرده شده است.
سطوح درد
امکان دارد پزشک شما ناحیه خاصی از کمر شما را لمس یا فشار دهد تا سطح درد شما را اندازه‌گیری کند.
قدرت
ضعف یا کوچک شدن عضلات (آتروفی) احتمال دارد به این معنی باشد که شما دچار آسیب عصبی شده‌اید یا دیسک‌های تحلیل رفته دارید.
بیماری دژنراتیو ستون فقرات چگونه درمان میشود؟
به طور معمول پزشک نخست گزینه‌های درمانی غیر‌تهاجمی را امتحان میکند. درمان شما امکان دارد موارد زیر را شامل شود.
فیزیوتراپی
شرکت در تمرین‌های تقویتی و کششی با یک فیزیوتراپیست باتجربه می‌تواند به درمان بیماری دژنراتیو دیسک شما کمک کند.
داروها
تجویز داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)، شل کننده‌های عضلانی یا استروئیدها توسط پزشک متخصص.
تزریق استروئید
تزریق دارو در نزدیکی اعصاب ستون فقرات، دیسک یا مفاصل برای کم کردن شدت التهاب و درد.
نوروتومی فرکانس رادیویی
کمک گرفتن از جریان‌های الکتریکی برای سوزاندن اعصاب حسی و پیشگیری از رسیدن سیگنال‌های درد به مغز.
جراحی افراد مبتلا به بیماری دژنراتیو ستون فقرات
بسیاری از افراد از درمان‌های غیرجراحی و خانگی برای مهار طولانی مدت درد استفاده می‌کنند. چنانچه کمردرد خفیف تا متوسط دارید، می‌بایست درمان را ادامه دهید تا از درد جلوگیری کنید.
بیشتر افرادی که برای بیماری دژنراتیو دیسک، عمل جراحی انجام می‌دهند، تسکین درد دراز مدت را تجربه می‌کنند. حتی پس از جراحی نیز باید به ورزش و حرکات کششی ادامه داده تا کمر خود را قوی و سالم نگه دارید.
جمع بندی
شما می‌توانید از طریق تغییر سبک زندگی از پیشرفت زوال ستون فقرات پیشگیری کرده یا آن را کاهش دهید. در ادامه به بعضی از این موارد پرداخته‌ایم:
- دستیابی و حفظ وزن بدن سالم
- اجتناب از کشیدن سیگار یا ترک آن
- ورزش منظم برای بالا رفتن قدرت بدنی و انعطاف‌پذیری
بیماری دژنراتیو دیسک زمانی روی میدهد که دیسک‌های ستون فقرات شما تخریب می‌شوند. زمانی که این دیسک‌ها فرسوده می‌شوند، افراد به طور معمول کمردرد و سفتی را تجربه می‌کنند.
متخصص ستون فقرات در تهران می‌تواند به شما کمک کند تا تعیین کنید کدام درمان برای شما بهترین است.
بدون دیدگاه